●
Yến sào bổ dưỡng tới đâu?
Yến sào hay tổ chim yến là loại thực phẩm từ lâu đă được
xếp vào hàng “cao lương mỹ vị”. Thế nhưng nó bổ dưỡng
như thế nào mà giá bán lại đắt như vàng?
Yến sào (c̣n được gọi là tổ yến, hải yến, yến thái, quan
yến) là tổ của loài chim yến biển. Có mấy loài yến thuộc
họ vũ yến Apodidae cho tổ ăn được: Collocalia linchi
Horsfi.; C. innominata Hume.; C. francia merguiensis
Hart.; C. francica germaini Oustalet…
Các loài chim yến sống ở hải đảo dọc biển, từ Quảng B́nh
đến Hà Tiên. Thân nhỏ, cánh dài nhọn, đuôi ngắn, mỏ
cong. Lông đuôi và lông cánh có màu đen hay xám, bụng
màu trắng. Chim yến to cỡ trên dưới 10g. Yến bay rất
khoẻ, thường kiếm ăn trên mặt nước. Chim yến làm tổ trên
các vách đá cheo leo hiểm trở và làm tổ bằng nước miếng
của chúng.
Theo đông y, tổ yến có vị ngọt, tính b́nh, tác dụng vào
các kinh phế và vị. Có tác dụng dưỡng âm, bổ phế, tiêu
đàm, trừ ho định suyễn. Dùng trong các chứng ho hen,
khái huyết, suy nhược cơ thể. Ngoài ra, tổ yến c̣n dùng
để tiềm với táo tàu, hạt sen, hoài sơn, nhân sâm, đương
quy, kỷ tử… làm thuốc bổ dưỡng cho người già yếu. Liều
dùng 6 – 12g/ngày. Để làm thuốc hoặc làm món ăn, người
ta ngâm tổ yến vào nước ấm trong hai giờ cho nở ra, nhặt
bỏ tạp chất và lông chim nếu có, rồi rửa sạch, để ráo.
Cho yến vào tiềm chung (chưng cách thuỷ) với gà ác, gà
gị, bồ câu và gia vị hay các vị thuốc nói trên. Cũng có
thể chưng với đường phèn để ăn.
Theo luận án tiến sĩ dược khoa tại đại học Dược khoa Sài
G̣n năm 1972 của TS Huỳnh Hữu Tạo, có ba nhóm yến sào
phân bố theo vùng địa lư: yến sào quanh vùng Cù Lao Chàm
(Quảng Nam – Đà Nẵng). Yến sào quanh vùng Quy Nhơn và
yến sào quanh vùng Nha Trang – Cam Ranh. Tuỳ theo tính
chất và kích cỡ, tổ yến chia làm ba loại: quư hiếm nhất
là yến huyết (tổ yến màu đỏ hay hơi đỏ, giá đắt v́ hiếm
gặp). Yến quan (là loại tổ yến tốt nhất, tổ to, trắng,
mỗi tổ nặng từ 10 – 12g). Thứ nh́ là yến thiên (tổ yến
nhỏ hơn, màu xanh nhạt hay vàng nhạt). Thứ ba là yến địa
(tổ yến nhỏ, xấu, màu xám hay lục nhạt).
|
Trang chủ
| Giới Thiệu |
Sản Phẩm |
Đặt Hàng |
Tin Tức |
Liên Hệ
|
Yến sào rất giàu chất khoáng, kể cả khoáng vi lượng (xem bảng). Thành phần chất
đạm trong yến sào cũng rất cao: yến trắng Đà Nẵng (55%), yến huyết Đà Nẵng
(54,4%), yến trắng Nha Trang (53,8 %), yến huyết Nha Trang (56,9%), yến trắng
Quy Nhơn (54,4%), yến trắng Singapore (56,3%).
Nghiên cứu chi tiết hơn thành phần chất đạm, cho thấy yến sào không chứa các
protein và axít alginic của rong tảo. Điều này chứng minh yến sào làm bằng nước
miếng chim yến chứ không phải rong tảo. Yến sào cũng không chứa hồng cầu và các
hem của huyết mà chứa rất nhiều sắt. Yến huyết v́ vậy không phải do máu chim yến
mà do thành phần sắt trong đá có màu đỏ của sườn núi tạo nên. Thành phần bột
đường được nghiên cứu sâu cho thấy chứa nhiều galactose trong mucoprotein, không
chứa các đường lên men, chứng tỏ tổ yến được làm hoàn toàn bằng nước miếng chim.
Yến sào không chứa chất béo.
Tóm lại, chim yến dùng nước miếng để làm thành yến sào, có thành phần rất giàu
chất đạm và khoáng chất, glucosamin thiên nhiên (là yếu tố cần thiết tạo nên sụn
khớp) nên rất bổ dưỡng, dễ tiêu hoá hấp thụ, tuy giá thành quá đắt.
Phân biệt yến sào thật giả
Theo kết quả phân tích của viện Hải dương học Nha Trang, yến sào giả có mùi hôi,
khi nấu sôi sẽ tan và có mùi của chất carbonate natri (Na2CO3).
Để qua đêm có mùi khó chịu.
Yến sào giả thường được làm từ agar tinh bột (rau câu), ḷng trắng trứng, Na2CO3 và
một số hợp chất chưa rơ nguồn gốc. Độ pH trong yến sào giả chỉ bằng 5, trong khi
yến sào thật lên đến 7.
Để thử yến giả, có thể dùng thuốc thử tinh bột nhỏ lên, nếu yến giả sẽ có màu
xanh, c̣n yến thật vẫn giữ nguyên màu. Cũng có thể ngâm thử một ít yến vào nước.
Tổ yến giả gặp nước sẽ nhăo, c̣n tổ yến thật th́ không, từng sợi yến vẫn nguyên
vẹn.
Tác giả bài viết: (Dược
sĩ Phan Đức B́nh hội Dược học Việt Nam)
|